[325] කවි (ගැන) කතන්දරයක්

මට කවි ලියන්නට සිතෙන්නේ ඇයි දැයි මා කියන්නට දන්නේ නැත. ලිවීමට කියවීමට අපේ අම්මාත් , අක්කාත් රුසියන් නමුදු අපට පරම්පරාවෙන් ආ කිසි ප්‍රතිභාවක් පිලිබඳ හෝඩුවාවල් නැත්තේය . 

ඉදින් ,  1992 පටන් ගත් අහඹු කවි කෙරුවාව , නතර වෙමින් යලි ඇරඹෙමින් දැන් වසර විසි තුනක් සපුරා තිබේ . මේ ඊයේ පෙරේදා මට බොහොම ආසා හිතෙන තාලේ අලුත් මොනවා හරි කරන්නට සිතුනේය . නිකමට කවියක් දෙකක් පරිවර්තනය කිරිමයි ඒ. 

Dennis Brutus [1924-2009] නම් කවියාගේ I am the Tree නම් කවිය මට ඇස  ගැසෙයි. නිකමට පාහේ පෙරලුන පද ටික , ඉතාම රසවත් කවි අභ්‍යාසයක් බවට පත්වූයේ කවියට , මට සහ පරිවර්තන කලාවට ආදරය කරන කිහිප දෙනෙකුගේ සොඳුරු සංවාදය නිසාවෙනි. 

මේ පොත මට ලැබෙන්නේ හිතවත් ශාන්ත කේ හේරත් සිත්තරාගෙනි. 

මේ පොතේ කවි සිංහලට හරවා කවි පරිවර්තනය අත් හදා බලන්නැයි  එතුමාණන් මගෙන් ඉල්ලිමක් කරයි. එහෙත් හිතුවක්කාර සහ කාර්යබහුල මම එය විවිධ හේතු දක්වමින් එය පස්සට දැමුවෙමි. ඔයි පොත නිසා මේ සිත්තර තුමාණන් විටෙක මා සමග අමනාප වුයේද අතට දුන් පොත නොකියවන්නට තරම් මට තියන කම්මැලිකම නිසා නොපහන් වූ බැවිනි. ඉතින් පහුගිය සතියේ දෙකේ ලැබුණු කුඩා විවේකයක් දෙකක් ප්‍රයෝජයට ගෙන මෙන්න මේ පහත කවිය මට සිංහලට පෙරලන්නට සිත් වුනි. 

මුල් කවිය මෙසේය .....

I am the Tree

I am the tree

creaking in the wind

outside in the night

twisted and stubborn:

I am the sheet

of the twisted tin shack

grating in the wind

in a shrill sad protest:

I am the voice

crying in the night

that cries endlessly

and will not be consoled.

Dennis Brutus [1924-2009]

මේ කවිය දුටු සැනින් එය මා අතින් මුල්ම වතාවට පද පෙරලෙන්නේ මෙසේය ! මෙය අදහස උකහා ගෙන මා කැමති විචිත්‍ර අදහස් කවා ලියන අනුවර්තනයක් කරනු වෙනුවට , පරිවර්තනයක්ම බවට පත් කිරිමට මට උවමනා විය.

මම _ වෙමි _ ගස

.

මම ගසක් වෙමි

සුලඟින් කීරි නද දෙන

කට්ට කරුවල ‍රැයක

හිතුවක්කාර විලසින් ඇඹරෙන

මම පියැස්සක් වෙමි

කුඩා බෙලෙක් අතු පැලෙක

සුලඟද කීරි ගස්වන

කර්කශ විරෝධය නොතකන

මම ඒ ස්වරය වෙමි

රාත්‍රියෙහි අඬා වැටෙන

නිමක් නොමැතිව හඬන

කඳුල අස්වසන්නට නොලැබෙන ...

තියෙන නොයිවසිල්ල නිසාවෙන් ලියන පරක්කුවෙන්ම මම එය මුහුණු පොතට මුදා හරිමි. බ්ලොග් පිටුවට එය ඇමිනෙන්නට ගතවන පැය කිහිපයේදී , කවිය මට මඳක් වෙනස් කරන්නට සිතෙයි. එහෙයින් බ්ලොග් පිටුවට එන විට කවියට මඳ විකෘතියක් ලැබී තිබෙයි . 

මම _ වෙමි _ ගස

මම _ ඒ ගස ..

සුලඟින් කීරි නද දෙන 

කට්ට කරුවල ‍රැයක 

හිතුවක්කාර විලසින් ඇඹරෙන 

මම _ ඒ පියැස්ස ...

කුඩා බෙලෙක් අතු පැලෙක 

සුලඟද කීරි ගස්වන 

කර්කශ විරෝධය නොතකන 

මම _ ඒ හඬ ...

රාත්‍රියෙහි අඬා වැලපෙන  

හැඩුම  බිඳකුදු නිම නොවන 

හඩනු  මිස , සැනසුමක් නොදකින ...

බ්ලොග් කොමෙන්ටු අතරෙහි ස්වර්ණමය අදහස් මතු වෙයි. මෙතෙක් කිසි ලෙසකින් සිතා නොතිබු , මුල් කවියෙහි නියම තේරුම මට හමුවෙයි.

"මේ කවියෙ ලොකු තේරුමක් තියෙනවා,

මුල්ම කවිය අප්‍රිකාවෙ වර්ණභේද වාදය හදුන්වා දුන් දේශපාලකයන් නිරූපනය කරනවා,
දෙවන එක, බ්‍රිතාන්‍යයන්ට වර්ණභෙද වාදයට විරුද්ධ වු සහ එයට සහයෝගය දක්වපු දෙපිරිසම නියෝජනය කරනවා.
තුන්වැනි එක, මේ දෙපිරිසෙන්ම බැට කෑ කලු අප්‍රිකානුවන් පෙන්නුම් කරනවා.." 

තේරුම ඇසු කල්හි මට මා ගැනම තරහක් පහල වෙයි. මන්ද එහි ඇති වටිනා තේරුමට ගෑවී යන්නට තරම් වත් අදහසක් මා ලියු පරිවර්තනයෙන් ගම්‍ය නොවන බව පැහැදිලිය . මම කවිය වෙනස් කරන්නට තීරණය කරමි. 

  

මම _ වෙමි _ ගස

                           මම වෙමිය ඒ හිතුවක්කාර මහ ගස

වේරම්භ වාතයකිනුදු නොසැලෙන

අන්ධකාර රැය’ඳුරට

තැතිගෙන දැඩිව සසැලෙන ...

පියැසි තහඩුවක් වැනි මම

දිරාගිය පැල්පතක හෙවිල්ලූ

සෙවණ සුරකිනු පිණිස

මාරුතය මඩිනු රිසිව, පොර බදන..

මම ය ඒ විලාපය ,

නිහඬ රාත්‍රිය ඇහැරන

කඳුළු ඩා රුහිරු උපදින

නොනිමි හැඬුමක වේදනා ඉවසන.

තවත් සොයුරෙක් මට තවත් පද වැලක් දෙවන කව වෙනුවෙන් යෝජනා කරයි . 

"මම ඒ පියැසි තහඩුව,

ඇඹරුනු කුඩා ගෙපැලෙහි,

කර්කශ හඬින් වැලපෙන,

දුක්බර සිතින් සුලඟෙහි"

දවස බොහෝ වේගයෙන් අවසන් වෙයි. කුරුල්ලන්ද පෙම්බස් දොඩා නින්දට යන වෙලාවයි. තවමත් තෘප්තියෙන් සැනසුමක් නොලැබූ අසම්පුර්ණ පරිවර්තනයට අවසාන සැනසුමක් දෙන්නට අපි තීරණය කරමු. නොයෙක් වර එහෙම මෙහෙට දෝලනය වූ කවි සිතිවිලි අවසාන මෙබඳු පද පෙලකින් අවසන් වෙයි. 

                                 

මම _ වෙමි _ ගස

වනස්පතිය මම වෙමි

වැඩුනු හැඩි දැඩිව

ගනදුරු රැයක

ඇඹරෙමින්, කීරි ගස්සන

චන්ඩ මාරුතයක් පවා

සුළඟින් ඇඹරී ගිය අට්ටාලයේ

ඇතිරූ තහඩු සෙවිල්ල මමය

කර්කශ සුලගට විරුදුව හඬ නගන

සෙවණ සුරකිනු පිනිස පොරබදමි

මමය ඒ වැලපුම් ස්වරය,

අනන්ත රාත්‍රීන් පුරාවටම ඉකිගසන..

බිදකුදු අස්වැසිල්ලක් නොලබන

හිරු එළියක් නොදුටු හැඬුම මම වෙමි

ඔබ ඒ කියවුයේ සාමුහික සහෘද නිර්මාණයකි . 

මාහැඟි කවි අභ්‍යාසයක් මෙසේ නිම වෙයි. එකම කව එක එක අයුරෙන් නොයෙක් සුරතින් ප්‍රතිනිර්මාණය වෙයි.  එලෙස ලියවුනු එක කවක් අනෙකට වඩා සුන්දර හෝ අසුන්දර යයි කිව නොහැකිය. මන්ද , අභ්‍යාසයක රස සහ භාව ඒ ලියු හැම අකුරකම නො අඩුව තිබෙන නිසාය. මා සමග දවස් ගණනාවක් කවි ලියූ, කියවූ, නොමසුරුව කවි මට දුන් සියලු සොඳුරු හදවත් වලට පින් ! මේ නම් ඉතා තෘප්තිමත් වූ අභ්‍යාසයකි. 

දැන් ඔබේ වාරය. මේ සියලු උත්සාහයන් කියවා බලා ඔබේ  ප්‍රියතම කවිය තෝරා ගෙන ,  රසවිඳීමේ පුර්ණ අයිතිය මම මහත් සෙනෙහසින් ඔබට පවරමි. 

ස්තුතියි. 

"ජීවිතෙත් මේ වගේ .. මම , මගේ , ඔයාගේ කියලා දෙයක් නැහැ . මේ කිසි අදහසක් ඔයාටවත් මටවත් අයිති දෙයක් නෙවෙයි. එක 'අපේ' නිර්මාණයක් . එහෙම හිතන තරමට තමයි ඕනෑම දෙයක් ලස්සන වෙන්නේ. එකට එකතු වෙලා සහයෝගයෙන් ගොඩ නගන දේ කොහොමත් ලස්සනයි "  
එය නම් සැබෑවක්මය...